Binnenland
"Ik had niet verwacht dat er verandering ging komen, maar ik ben wel blij dat ik hiermee een steen heb kunnen verleggen." Zo reageert Iris Tuijaerts (24), zelf donorkind, op het nieuwsdat sperma- of eiceldonoren in de toekomst niet langer volledig anoniem zullen kunnen blijven. De jonge vrouw lag zelf aan de basis van de beslissing van het Grondwettelijk Hof om de anonimiteit van zaaddonatie op te heffen.
Stef Van Chaze
In 1999 onderging de biologische moeder van de Lommelse Iris Tuijaerts (24) een voortplantingsbehandeling waarbij zaad werd gebruikt van een anonieme donor. Naarmate dat Iris, die ook een tweelingzus heeft, ouder werd, merkte ze dat ze steeds meer hunkerde naar informatie over de identiteit van haar biologische vader.
"Mijn moeder was samen met een vrouw, dus het was voor de hand liggend dat ze vermoedelijk gekozen had voor een behandeling met een zaaddonor", vertelt ze. "Daar is ze ook heel open over geweest, dus ik heb het daar als kind nooit moeilijk mee gehad."
Bachelorproef
"Maar toen ik in de puberteit zat, kreeg ik stilaan steeds meer het gevoel dat ik wilde weten wie de persoon is waar ik mijn DNA mee deel. Toen ik een paar jaar later rechten ging studeren aan de KU Leuven, heb ik mij verder verdiept in het juridische aspect van donatie."
Iris schreef ook haar bachelorproef over het thema. "Dat heeft er voor gezorgd dat er iets begon te borrelen, want elke bron die ik raadpleegde, had rechtstreeks betrekking op mij. Vervolgens heb ik ook steeds meer inzicht gekregen in welke juridische stappen genomen moeten worden om regelgeving aan te passen."
Niet langer anoniem
En zo geschiedde. In 2020 besloot Iris om het UZ Brussel, waar haar moeder 25 jaar geleden behandeld werd, te dagvaarden omdat het ziekenhuis haar geen informatie wilde geven over haar biologische vader.
Het Grondwettelijk Hof volgde haar daarin en verklaarde de wetten die verhinderen dat een donorkind informatie over de donor kan verkrijgen, ongrondwettig. Dat omdat die wetten "een absolute voorrang geven aan de belangen van de donor, ten nadele van de belangen van het verwekte kind", klonk het in de motivatie van het Hof.
Resultaat: sperma- of eiceldonoren zullen in de toekomst dus niet langer volledig anoniem kunnen blijven, ook niet donoren van kinderen die al geboren zijn.De politiek krijgt tot 30 juni 2027 de tijd om een wetgevend kader te voorzien.
Donorkinderen gaan de informatie krijgen waar ze recht op hebben
Iris kan nauwelijks geloven dat haar inspanningen daartoe geleid hebben. "Het is overdonderend, want ik had het wel gehoopt, maar niet meteen verwacht", zegt ze. "Tegelijk ben ik wel heel blij dat er een steen is verlegd. Hierdoor gaan donorkinderen van vandaag en morgen eindelijk de informatie krijgen waar ze recht op hebben."
In afwachting van een nieuw wetgevend kader, is het nog gissen naar welke informatie donorkinderen precies zullen krijgen over hun biologische ouders."In de eerste plaats vind ik dat je sowieso de medische informatie en de nationaliteit van de donor moet kunnen krijgen", vindt Iris.
"Maar ik vind ook dat er uiteindelijk wel een mogelijkheid moet zijn om contact op te nemen. Dat hoeft niet meteen rechtstreeks. Dat kan ook via een tussenpersoon."
Tussenpersoon
Maar voor mensen die ooit zaad- of eicellen hebben gedoneerd, kan de beslissing mogelijk binnenkomen als een mokerslag. Op het moment van de donatie gingen zij er uiteraard van uit dat hun anonimiteit te allen tijde gegarandeerd zou blijven, en misschien willen ze helemaal geen contact met hun donorkinderen.
"Ik begrijp dat donoren uitgaan van die anonimiteit", zegt Iris daarover. "Daarvoor hebben ze destijds ingetekend en zo is het ook altijd geweest. Daarom pleit ik voor een contactmogelijkheid die verloopt via een tussenpersoon."
"Dat kan in de vorm van een platform of een maatschappelijk werker die de mogelijkheid voorziet om de donor en het donorkind met elkaar in contact te brengen. Vandaag is er gewoon geen mogelijkheid. Nu is gewoon nee, en daar stopt het."
Persoonlijke band
Iris hoopt om in de toekomst contact te hebben met haar biologische vader. Maar dat wil nog niet meteen zeggen dat er een persoonlijke band moet ontstaan. "Als mijn biologische vader openstaat voor die band, dan sta ik daar ook voor open."
"Maar het kan ook zijn dat het langs mijn kant niet zou klikken. Misschien onderschat ik de band die je kan hebben met een biologische ouder die je niet kent, maar ik heb natuurlijk nooit de kans gekregen om dat te kunnen ontdekken."
Meest gelezen
- Frankrijk Bendegeweld in Marseille: 15-jarige krijgt 50 messteken en wordt levend in brand gestoken, 14-jarige schiet onschuldi... 15:17
- Zaak-Sanda Dia Youtuber Acid treft financiële regeling met ouders van ex-Reuzegommer over schadevergoeding 15:20
- KIES24 Voorzitter Bart De Wever "pushte" Zuhal Demir (N-VA) om minister te worden: "Voelde altijd haar twijfel over Genk" 13:56
- Binnenland Onderzoek naar wangedrag van Genk-supporters tijdens voetbalwedstrijd tegen KV Kortrijk 13:22
- Liveblog Liveblog verkiezingen -Kathleen Van Brempt (Vooruit): "Jos D'Haese (PVDA) als burgemeester van Antwerpen zie ik niet... Update 13:29
- Conflict Midden-Oosten VTM Nieuws-journalist Robin Ramaekers en cameramanStijn De Smet veilig terug uit Libanon Update za 05 okt 22:57
- Europa Beer doodt man die paddenstoelen plukt in Slovakije 10:57
- Binnenland Huishoudhulpen Laure (30)en Koen (44) hopen dat loon stijgt nu dienstencheques duurder worden: "Wij doen zoveel meer... 08:16
- Liveblog Conflict Midden-Oosten Liveblog – Israëlische minister van Defensie dreigt met bombardementen op Iran "zoals in Gaza en Beiroet" Update 14:24